Chương 5: LÃI KÉP SỐ TIỀN ĐỪNG LÃI KÉP SAI LẦM

1. Một lần này nữa thôi

Khi bạn mua một cổ phiếu, giá cổ phiếu tăng lên và bạn có một khoảng lợi nhuận tầm 20% nhưng bạn không chốt lời, bạn mong giá cổ phiếu sẽ tăng nữa và giữ nó. Một hôm thị trường xấu đi và giá giảm quét sạch sẽ hết lợi nhuận của bạn, giá cổ phiếu giảm tới hòa vốn. Từ lãi chuyển sang hòa vốn đôi khi còn giảm âm 0.2-0.3%, từ màu xanh tươi đẹp chuyển sang vàng đôi khi còn có màu đo đỏ. (E sợ mất đi lợi nhuận lớn đã làm chết đi lợi nhuận vừa và nhỏ).

Một lần nữa, giá cổ phiếu tiếp tục giảm, bạn e sợ cổ phiếu vừa bán ra sẽ bật tăng trở lại mạnh mẽ và khiến bạn bỏ lỡ một khoản lãi. Bạn xem việc bán ra trong những tình huống này là “gà”. Thực ra, đây chính là lúc cái tôi bên trong mỗi người trỗi dậy. Bạn chỉ muốn mình đúng và cuối cùng, bạn phải đúng. Vì thế, bạn thuyết phục bản thân sẽ ổn khi phá vỡ các quy tắc giao dịch. Bạn tự đẩy bản thân vào con đường nguy hiểm bởi bốn từ: “chỉ lần này thôi”.

Ô hô, thật không may, thói quen xấu sẽ tự củng cố nó. Một cố phiếu bạn giữ giảm 5%, 10% tiếp theo sẽ là 20%, nhưng thay vì chấp nhận cắt lỗ khi chạm stoploss, bạn thuyết phục bản thân phải kiên trì, bền chí nắm giữ vì nội tại doanh nghiệp quá tốt, thậm chí bơm thêm tiền mua thêm bắt đáy. Khi cổ phiếu tăng trở lại, bạn sẽ thu hồi khoản lỗ và thậm chí lời lớn nữa. Nhưng không giá vẫn giảm có khi sàn mấy phiên luôn không chạy được. (Bạn sai lần hai và lần này cháy phân nữa tài sản 1 tỷ còn 500 triệu có khi không được 500.) Đừng nghĩ có một số công ty hàng đầu, quá lớn để sụp đổ. Nova và Phát đạt là một ví dụ rõ ràng.

Hãy nhớ rằng không có gì là ngẫu nhiên hết, khi giá cổ phiếu giảm mạnh tức là có chuyện gì xảy ra rồi mà chúng ta không biết mà thôi. Thành quả giao dịch của Mark thăng tiến từ mức bình thường lên vị thế ngôi sao đầu tư là do luôn khắc gì trong đầu: sẽ chẳng bao giờ có: “chỉ lần này rồi thôi”. Mark luôn tự nói với chính mình: “Không, thế là đủ đau đớn lắm rồi! Đừng phá vỡ quy tắc hơn nữa.”

Kể thêm về Tại sao Mẽo là lực lượng quân sự hùng mạnh nhất thế giới:

Người có thành tích tốt luôn tuân thủ kỷ luật và sự nhất quán, giống như một hạ sĩ quan nơi thao trường luôn huấn luyện các binh sĩ mới theo phương châm: “Quy trình thao tác chuẩn (SOP–Standard Operating Procedure)”. Tính kỷ luật và sự nhất quán là một trong những lý do giúp Mỹ trở thành lực lượng quân đội hùng mạnh nhất thế giới nói riêng và quân đội các nước khác nói chung. Việt nam chúng ta có khẩu hiệu và phương châm là “Kỷ luật thép”. Không hề có sự sai lệch khỏi lịch trình, không “chỉ lần này rồi thôi” trong tập luyện, thành tích hoặc kỳ vọng.

2. Quy tắc 50/80

Để lãi kép số tiền thay vì lãi kép sai lầm, bạn cần thận trọng với xác suất ma quỷ mà Mark gọi là quy tắc 50/80. Đó là: một khi cổ phiếu dẫn dắt thị trường đã đạt đỉnh lớn, có xác suất 50% nó sẽ giảm giá tới 80% và có xác suất 80% cổ phiếu này sẽ tụt giảm 50%.

Trong thị trường việt nam có hai ví dụ rõ nhất là Hòa Phát và Đức Giang Chemical. Đó là hai cổ phiếu đầu ngành Thép và Hóa chất và là cổ phiếu dẫn dắt thị trường. Câu cửa miệng của giới đầu tư khi đó là:

Không mua HPG là có lỗi với gia đình và vợ con

Đức Giang Chemical – Giá tăng mạnh do tin Trung quốc hạn chế cung cấp phốt pho vàng

Khi bạn mua một cổ phiếu vì nghĩ rằng nó rẻ, rất khó để bán đi nếu cổ phiếu này chuyển động chống lại bạn vì bạn thấy nó đang còn rẻ hơn nữa – chính là lý do bạn mua lúc đầu. Giá càng rẻ hơn, càng trở nên cuốn hút cho những ai nghĩ rằng “nó đã rẻ”. Có rất nhiều người bắt đáy hòa phát ở 40 ngàn và khi hòa phát về 12 ngàn thì tàn đời.

Bởi vậy kiếm tiền là kết quả của việc thực hiện đúng các kế hoạch lập ra, mua ở đâu, cắt lỗ ở đâu, giá chạy tới đâu thì chốt bao nhiêu bảo toàn lợi nhuận và để phần còn lại chạy. Lỡ giá không lên mà quay đầu giữa chừng phải cắt tại điểm hòa vốn ngay,…. Việc của nhà đầu tư là tập trung làm đúng, tiền sẽ tự đến. Tập trung vào kết quả (tiền) sẽ làm bạn mất tập trung vào quá trình thao tác đúng khi giao dịch.

Cầu thủ phải tập trung đá bóng chứ không phải tập trung vào cái tỷ số đang có. Anh muốn cải thiện tỷ số thì càng phải tập trung vượt qua hậu vệ, thủ môn cái đã.

3. Thành công nhỏ dẫn tới thành công lớn

Tôi phải hoàn thành công việc vĩ đại và cao quý, nhưng trách nhiệm đầu tiên của tôi là phải hoàn thành những công việc nhỏ như thể chúng cũng vĩ đại và cao quý
-Helen Keller

Trong giao dịch ai cũng khuyên nên đi vốn từ tốn và chậm rãi, không nên all in tất cả vào một lần hay một cổ phiếu nào cả, việc all in là cực kỳ nguy hiểm, nó tương đương với Đánh Bạc ở Hosino. Thường all in xong giá mà giảm là bạn sẽ mua vào để trung bình vị thế. Nhưng bạn hãy ngẫm điều này:

Nếu bạn không kiếm được đồng nào khi đã đầu tư 25% hoặc 50% số tiền, thì tại sao bạn lại tăng quy mô vốn đầu tư lên 75% hoặc thậm chí toàn bộ 100% số vốn hoặc sử dụng cả margin?

Nó giống kiểu bạn cho thằng bạn mượn 5 triệu nó còn không trả được thì sao bạn dám cho nó mượn thêm 5 triệu thậm chí 10 triệu rồi mong nó trả ? Số tiền nhỏ còn không trả được thì ai tin mượn nhiều hơn mà trả lại.

Hãy theo phương pháp của Mark, an toàn và vững chãi, đó là hai đặc tính của một người đàn ông trưởng thành. Chia vốn và đi vốn từng phần, mua một ít, có lời là đắp thêm vô, lỗ cắt ngay thì khoản lỗ đó còn nhỏ xíu như muỗi.

4. Đừng để lãi lớn trở thành lỗ

Có bao giờ bạn mua một cổ phiếu, 2-3 ngày sau tăng mạnh và bạn có một khoảng lời nhỏ 7-10%, xanh mơn mởn nhưng đùng cái giảm bay sạch hết lợi nhuận mà còn lỗ thêm vài phần trăm nữa không? Chuyện xảy ra như cơm bữa đúng không?

Để đạt được lợi nhuận bền vững, bạn phải bảo vệ lãi và nguồn vốn. Bạn không nên thấy sự khác biệt giữa hai vấn đề này. Một khi kiếm được một khoản lãi, tiền thuộc về bạn. Lợi nhuận ngày hôm qua sẽ trở thành vốn cho ngày hôm nay. Đừng để số tiền đó không phải là của bạn và bạn chỉ là kẻ đi ngang qua mùa hoa nở đẹp nhất. Tiền sẽ ở lại với ai biết bảo vệ nó.

Sau đây là thứ tự ưu tiên của Mark để tránh lãi biến thành lỗ rồi cay đắng tối không ngủ được:

Đầu tiên, hãy bảo vệ bản thân tránh những khoản lỗ lớn bằng lệnh dừng lỗ.
Kế tiếp, bảo vệ nguồn vốn đầu tư khi giá bắt đầu tăng. (Tầm 7-10%)
Cuối cùng là bảo vệ lợi nhuận một khi có được khoản lãi lớn (Lớn là trên 20% với cổ phiếu đó hoặc ai đặt 1Risk=2% tổng tài khoản thì lớn là tầm 2R-3R).

Đừng bao giờ trở thành kẻ nằm kèo dưới, trong những bài trước mình có nói về “Không bao giờ chấp nhận rủi ro lớn hơn lợi nhuận kỳ vọng” thì đây là 2 tình huống bạn thích nằm kèo nào ?

5. Tư duy độc lập

Có rất nhiều sự cuốn hút bên ngoài làm sao nhãng suy nghĩ của bạn khi giao dịch. Hội nhóm, bạn bè, broker, báo chí. Công việc của bạn là phải giữ suy nghĩ được thông suốt và tập trung vào những vấn đề nằm trong tầm hiểu biết. Dấu hiệu của một nhà giao dịch chuyên nghiệp là chỉ hoạt động trong tầm hiểu biết của mình và lờ đi những thứ khác.

Không bao giờ chơi những trò như: cổ phiếu đội mồ sống dậy, bắt đáy, phản công nhanh vớt liền trong phiên khi cổ phiếu giảm rồi thấy có lực cầu khung nhỏ hơn vào. Những thao tác phản công nhanh và đưa ra quyết định tức thời thường dẫn đến nhiều rắc rối, đơn giản vì khi đó bạn không có thời gian nghiên cứu đầy đủ. Vì thế tốt nhất là ở chế độ phòng thủ và không làm gì cả, ăn ít xíu không chết đâu.

Mình biết bài này khá dài nhưng vì có nhiều chuyện và ví dụ, hình ảnh cần kể nên dài như vậy. Cảm ơn anh em đã theo dõi, hẹn gặp la

Chinh Luan

VIETSTOCK PRO